PRATİK SERBEST DOLAŞIM İLKELERİ
PRATİK SERBEST DOLAŞIM İLKELERİ
Serbest Dolaşıma Giriş Pratik İlkeleri
1996 yılında Gümrük Birliği’ne girişimiz ile birlikte ‘’Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi’’ gümrük rejimi olarak yerini almıştır. Türkiye Gümrük Bölgesi’ne gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ile mümkündür.
(Gümrük Kanunu Madde 74)
Yurt dışından gelen eşyanın, ithalatçı firma tarafından ilgili gümrük idaresine Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi’ne göre gümrük beyanında bulunulması ile birlikte, varsa Ticaret Politikası Önlemleri uygulanır, gümrük işlemlerinin tamamlanması sonucunda gümrük
vergilerinin ödenmesini müteakip ithalat tamamlanır. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi ile birlikte; eşyanın “Gümrük statüsü” deyimi gümrük kanununda tanımlanmış olup, eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi’nde serbest dolaşıma girmiş olup olmadığı yönünden durumunu göstermektedir.Gümrük Birliği kapsamında Türkiye Avrupa Birliği’ne üye ülkeler ile birlikte üçüncü ülkelere karşı uyguladığı ortak gümrük tarifesi ile uyum sağlamıştır. 01.Ocak.1996’dan itibaren taraflar arasındaki gümrük vergilerinin sanayi malları için sıfırlanmasına karar verilerek, üye ülkelerin karşılıklı olarak gümrük vergileri kaldırılmıştır. Eşyanın serbest dolaşımda olduğu A.TR Dolaşım Belgesi ile ispatlanır. Gümrük vergisinin sıfır olarak uygulanması için A.TR Dolaşım Belgesi aslının Serbest Dolaşıma Giriş Beyanı yapılacak ilgili gümrük idaresine sunulması gerekmektedir.Serbest Dolaşıma Giriş Beyanı yapılırken A.TR Dolaşım Belgesi’nin aslı yok ise, gümrük vergisi ödenir. Fiili ithalattan sonra A.TR Dolaşım Belgesi ilgili gümrüğe sunulursa ödenen gümrük vergisi geri alınır.
İthalatta öncelikle dikkat edilmesi gereken hususlar:
• İthalat işlemleri sipariş ile başlar.
• İthal edilecek eşya için proforma fatura temin edilir.
• Proforma fatura üzerinde ithal edilecek eşyanın adı, ticari tanımı, sipariş numaraları, eşyanın birim fiyatı, toplam döviz tutarı, eşyanın gümrük tarife ve istatistik pozisyonu (G.T.İ.P.), menşei, eşyanın teslim türü, ödeme şekli ile birlikte,
proforma-faturanın tarih numarası ve teklifin geçerlilik tarihi gibi temel bilgiler
bulunur.
• Proforma fatura üzerinden sipariş bilgilerinin doğru olup olmadığı kontrol edilir.
Bu kontrolün amacı yanlış eşya gönderilmesinin önüne geçmektir.
• Bu aşamada öne çıkan iki önemli konu vardır.
1- Eşyanın Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (G.T.İ.P.)
2- Eşyanın Menşei (Eşyanın üretildiği yer – Eşyanın Ekonomik Milliyeti.)
Sipariş aşamasında G.T.İ.P. ve Menşe konusu çok önemlidir.
Eşyanın G.T.İ.P. ve Menşe bilgisi neden önemlidir?
İthal edilecek eşyanın gümrük mevzuatı yönünden sorgulanması, ticaret politikası önlemlerinin uygulanıp uygulanmayacağı, ne kadar gümrük vergi ödeneceği G.T.İ.P. ve Menşe
bilgisi ile belirlenir.
İthalattan önce eşyanın gümrük maliyetleri,
İthalatta aranılan izin, belge ve ticari politik önlemleri vs.
İthalatta ihtisas gümrük müdürlüğü uygulaması olup olmadığı,
Ödenecek Gümrük Vergisi, İlave Gümrük Vergisi, Ek Mali Yükümlülük Vergisi, KDV, ÖTV,
Fonlar, Çevre Katkı Payı vs.
Vadeli ithalatta ödenecek %6 Kaynak Kullanım Destekleme Fonu (KKDF) konularının önceden bilinmesi ithalat yapacak firmaların yol haritası olacaktır.