YYS DEPARTMANI

YYS Danışmanlığı

Firmaların gümrük işlemlerinin; başlatılması ve belgelerin oluşturulması aşamasında, beyanname tescili öncesinde, cari işlemler esnasında ve beyannameler kapatıldıktan sonra (dosyalamadan önce) bir dizi kontrol mekanizması kurmaları, bu mekanizmanın nasıl işleyeceğinin, kontrol unsurlarının neler olduğunun belirlenmesi önem arz etmektedir. Firma kendi dışında bir Denetim firması (Gümrük Müşavirlik firmaları, YGM vb. gibi) ile hizmet alımı yöntemiyle bu denetimi gerçekleştirebilmektedir.Mevcut hükümetin, dış ticaret işlemlerine ilişkin yapılacak düzenlemeler arasında en öne çıkanın, ticaretin kolaylaştırılması adına yapılacak düzenlemeler (3 aylık eylem planı kapsamında) olduğunu söyleyebiliriz. Özellikle üretim, istihdam ve ihracatın ithalata bağımlı olması, ithalat işlemlerindeki maliyetin şirketler için hayati önem taşımasına neden olmaktadır. Tabii ki asıl olan üretimin büyük kısmının ülkemizdeki kaynaklar kullanılarak yapılmasıdır. Ancak ithalatımızın % 90’ının üretim girdisini kapsaması nedeniyle kısa ve orta vadede bu dönüşümün çok da kolay olmayacağı açıktır. Bu nedenle üretim maliyetlerinin düşürülmesi ve buna bağlı olarak ihracatta rekabet avantajının kazanılması için dış ticaret işlemlerimizin kolaylaştırılması büyük önem taşımaktadır.

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Nedir?

Yetkilendirilmiş yükümlü, gümrük yükümlülüklerini yerine getirip, kayıt sistemi düzenli ve izlenebilir olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip, kendi oto kontrolünü yapabilen güvenilir firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan uluslararası bir statüdür.Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü (YYS) uluslararası adı ile “Authorized Economic Operator (AEO)” güvenilir ve yasal mevzuat uyarınca belirtilen koşulları yerine getiren şirketler için ithalat ve ihracat süreçlerinde gümrükleme işlemlerindeki süreyi aza indiren ve bu şirketlerin ithal eşyasını doğrudan fabrikaya getirilebildiği veya ihraç eşyasını fabrikadan gümrük sınırına gönderebildiği bir sistemdir. YYS uygulaması, gümrük işlemlerinde sadece bir muayene avantajı yaratmamakta, aynı zamanda şirketlerin bir nevi gümrük idaresi gibi gümrük işlemi yerine getirmesine imkan sağlamaktadır. Bu bakımdan YYS uygulaması, gümrükleme işlemlerine tamamen farklı bir bakış açısı getiren uluslararası bir uygulamadır.

Uluslararası geçerliliğe sahip olduğundan dolayı Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü ile ülkemizdeki gümrük işlemleri hızlanıp, dış ticaret maliyetlerinizi azaltırken, karşı ülke nezdinde de firmanızın güvenilirliği kanıtlanır. Sertifika düzenlendiği tarihten sonraki ilk iş günü geçerli hale gelir. Askıya alma, geri alma ve iptal yaptırımlarından herhangi biri uygulanmadığı sürece sertifikanın geçerlilik süresi sınırsızdır. Sertifika sahiplerine sertifika ve sertifikaya bağlı hak ve yetkileri etkileyecek şekilde gümrük idaresince askıya alma, geri alma ve iptal olmak üzere üç tür yaptırım uygulanır.

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Başvurusunda Hangi Koşullara Bakılır?

Yetkilendirilmiş yükümlü olmak isteyen başvuru sahiplerinde aranan 4 temel koşul bulunmaktadır:

1.Güvenirlilik Koşulu

Bu koşulun sağlanabilmesi için başvuru sahibi tarafından ciddi veya mükerrer olarak gümrük mevzuatı ihlali yapılmamış olması gerekir. Ayrıca, yönetim kurulu üyeleri, sermayesinin %10’undan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlarının, kamu güvenliğini tehdit edici ciddi suç veya ciddi boyutta mali suçtan dolayı ceza veya mahkûmiyet kararının bulunmaması gerekir.

2.Ticari Kayıtların Güvenilir ve İzlenebilir Olması Koşulu

Bu koşulun sağlanabilmesi için başvuru sahibinin ticari ve varsa taşımaya ilişkin kayıtlarının gümrük kontrollerinin doğru ve etkin bir şekilde yapılabilmesine elverişli ve eşya hareketlerini gösterecek şekilde izlenebilir olması gerekir. Ayrıca, ticari faaliyetlerine ilişkin belgelerinin düzgün bir şekilde arşivlenmesi ve korunması ile başvuru sahibinin bilgisayar sistemini yetkisiz girişlerden korumaya ve verilerini güvenceye almaya yönelik uygun bilişim teknolojisi güvenlik önlemlerine sahip olması gerekir.

3.Mali Yeterlilik Koşulu

Bu koşulun sağlanabilmesi için başvuru sahibinin, taahhütlerini karşılamaya yeterli bir mali durumda bulunması ve hakkında iflas işlemleri başlatılmamış olması gerekir.

4.Emniyet ve Güvenlik Koşulu

Bu koşulun sağlanabilmesi için başvuru sahibinin aşağıdaki özellikleri taşıyor olması gerekir;Binalarının, sevkiyat sahalarının ve kargo bölümlerinin izinsiz giriş ve sızmaları önleyecek nitelikte olması,

Eşyaya ve taşıma araçlarına izinsiz müdahaleleri önleyecek tedbirleri almış olması,Kendi otokontrolünü sağlıyor olması,Birlikte çalıştığı kişi ve kuruluşların nasıl iş yaptıklarını kontrol ediyor olması,Hassas pozisyonlardaki çalışanları hakkında periyodik olarak güvenlik araştırması yapıyor olması.

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Hangi Başlıklar Altında Değerlendirilir?

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü 12 ana başlık altında değerlendirilir.

1.Firma Bilgileri

Firma unvanı ve numarası ve dahil olan departmanlar

İrtibat kurulacak firma personelleri

Soru formu yanıtlarken (müşavir, danışman, vb.) yardım alma durumu

Firmanın organizasyon şeması

Firmanın ticari faaliyetleri ve son 3 yılın ait ticari faaliyetlerine ait eşya listesi

Firmada kullanılan lojistik, stok takip ve muhasebe programları

Firma tesisleri ( kiralık olanlar da dahil) ve firma tesislerinde faaliyet gösteren (vergi numarası farklı olan ) firmalar

Grup firmalar için YYS durumu

Firma tarafından kullanılan, firmaya ait olmayan depo ve antrepolar

Firmanın fason üretim yaptığı listeler

Firmanın ihracat yaptığı firmalar

Firma dış ticaret sermaye şirketi / aracı ise listesi

Firma taşımacı ise hizmet verdiği alt firmalar

Firmanın gümrük işlemleri için sorumlu olan personelleri ve gümrük işlemleri temsilcileri

Firmadaki istihdam sayıları

Firmanın faaliyetlerine ilişkin değişiklik planları

Firmanın son 3 yıla ait toplam beyanname ve kıymet sayısı

Firmanın kayıtlı elektronik posta ve yazışma adresi

2.Eşya Hareketlerine İlişkin Kayıtlar

Eşya hareketlerine ilişkin kayıtları tutma yetkisi olan personeller ve kayıt durumu

3.Eşya Hareketlerine İlişkin Kontroller

Kayıt değiştirme yetkisi verilen personellerKayıtlar hem kağıt hem de elektronik ortamda tutuluyorsa, kağıt ortamda ve elektronik ortamdaki kayıt bağlantıları durumları

Firma kayıt aşamaları ( defter kaydı, sisteme kayıt, muhasebe kaydı, envanter kaydı, elektronik posta kaydı olarak sayılmaktadır )

Firma eşyasının tesise geldikten sonra kayıt durumu

Yurt içinden alınan ve ihraç edilen eşya durumu

Firmanın üretim sürecine ilişkin kayıtlar

Firma eşyasının tesisten çıktıktan sonraki kayıt durumu

Eşya kayıtları arasındaki bağlantılar

Firmanın ödeme durumları

Firmanın muhasebe kayıtları, muhasebe kayıtlarını destekleyici belgeler, stok kayıtları gibi eşyanın ayırt edici özellikleri ( Markası, ölçüleri, cinsi, vb.)

Firma tesisine gelen ve giden eşyaların geçtiği kontroller

Firmanın ithalat ve ihracat durumlarında kullandığı tesisler

Firma eşyasının taşınma durumu

4.Arşiv Sistemi

Firma bilgilerinin sistemde kalma süresi

Firmanın kağıt ortamındaki bilgilerin arşivlenme süresi

Firma personelinin arşiv sistemi hakkında bilgisi

5.Gümrük Kurallarına Uyum

Firmanın gümrük ve dış ticaret departmanlarında görevli personellerinin, gümrük ve dış ticaret mevzuatı ile ilgili aldığı eğitimler

Firmanın gümrük ve dış ticaret mevzuatındaki değişiklikleri takip etme durumu

Firmanın gümrük beyanı / beyannamesine göre işlemleri

Firmanın gümrük kayıtlarının geri dönük kontrol durumu

Firmada gerçekleşen gümrük ihlali durumu

6.Tesis Güvenliği

Firma tesislerinin dış sınırları ve bulunan güvenlik önlemleri

Firma tesislerinde dış sınır ihlali durumu

Firmanın nizamiye ve kapı güvenliği durumu

Firma tesislerindeki çalışma saatleri

Firma personelinin giriş ve çıkış kapılarından geçiş kontrolleri

Firma ziyaretçilerinin giriş ve çıkış kapılarından geçiş kontrolleri

Firma taşıtlarının ve kişisel kargoların giriş ve çıkış kapılarından geçiş kontrolleri

Firma tesis binalarının yapıları ( Kaçak giriş, bakım, onarım, vb. )

Firma kilit ve anahtarlarının kontrolü

Firmanın aydınlatma ekipmanlarının ve alarm – güvenlik durumu

Firmanın güvenlikten sorumlu birimi

Firmada güvenlik ile ilgili talimatların duyurulması durumu

7.Personel Güvenliği

Firmanın işe alım sürecindeki ve halihazırdaki personeller için alınan güvenlik önlemleri

Firmanın işten çıkarılan ya da istifa eden personellere yönelik alınan güvenlik önlemleri

8.İş Ortaklarının Güvenliği

Firmanın iş ortaklarını ( tedarikçi, taşımacı, alıcı, vb.) seçerken dikkat ettiği hususlar

Firmanın iş ortaklarının tedarik zinciri güvenliği konusundaki anlaşmalarına ilişkin durumları

9.Taşeron Firmalar

Firmanın taşeron firmalardan aldığı hizmetler

Firmada çalışan taşeron firmaların güvenliği

10.Taşıtların Güvenliği

Firmanın taşıtlarının yükleme öncesi kontrollerine ilişkin yapılan kontroller

Firma taşıtlarının, firmaya ait olmayan tesislerden yüklenmesi durumunda kontrolleri

Firma taşıtlarının, firmaya ait olmayan tesislerinden boşaltılması durumunda kontrolleri

Firma tesislerine giren ve çıkan eşyaların mührüne ilişkin kontrolleri

Sevkiyat boyunca firma taşıtının güvenliğine ilişkin yapılan kontroller

11.Şoförlerin Güvenliği

Firma şoförlerine verilen eğitimler

Taşıtın kontrolü

Eşya, güzergah ve varış noktasının gizliliği

Anahtarlar, park durumu, kayıt ikmali ve planlanmamış mola durumları

Kaza ve acil durum bildirimi

Yükleme, kilitleme ve mühürlemedeki herhangi bir uygunsuzluğun bildirimi

Güvenlik alarmlarının ve takip cihazlarının kontrol durumu

Firma şoförlerinin eğitim bilgileri, kayıtları

12.Olay Yönetimi

Firmanın olay yönetimine ( terörizm, insan kaçakçılığı, vb.) karşı aldığı önlemler

Firmada yapılan tatbikatlar

Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

Dış ticaretin hızlı ve kolay yapıldığı bir ülke olarak tanınma.

Uluslararası piyasalarda ticaret ortağı olarak daha çok tercih edilme.

Uluslararası ticaretteki emniyet ve güvenlik açıklarının azaltılması yoluyla güvenli ticaretin teşvik edilmesi.

İşlemlerin daha az maliyetli ve daha hızlı gerçekleştirilmesi yoluyla ihracatın desteklenmesi.

Uluslararası standartlarda daha etkin ve verimli çalışan, daha yüksek rekabet gücüne ve daha iyi iç kontrol süreçlerine sahip firma sayısında artış sağlanması.

Gümrük idaresiyle daha iyi ilişkiler ve işbirliği artışı.

Gümrük idaresinin iş yükünün hafifletilmesi.

Gümrüklerdeki yığılmanın önlenmesi.

Yasal ticaretin kolaylaştırılması ve yasa dışı ticaretle mücadelede etkinliğin arttırılması.

Ülkenin uluslararası rekabet gücünün artması.

Ülkenin yabancı yatırımlar için daha cazip hale gelmesi.

Kimler Yetkilendirilmiş Yükümlü Olabilir?

Serbest Bölgeler dâhil Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik, en az üç yıldır faaliyette bulunan, son bir yıl ya da bir önceki takvim yılında en 100 gümrük beyannamesi vermiş olan gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları yetkilendirilmiş yükümlü olabilmektedir.

YYS Başvurusu Sırasında Hangi Belgeler İstenir?

Başvuru Formu

Soru Formu

Adli sicil belgeleri/beyan formları ( T.C uyruklu ve/veya Türkiye’de ikamet eden yabancı uyruklu yönetim kurulu üyeleri, şirket sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlar için resmi kuruma verilmek üzere alınan adli sicil belgeleri. Varsa, sürekli olarak yurtdışında ikamet eden yabancı uyruklu yönetim kurulu üyeleri, şirket sermayesinin yüzde onundan fazlasına sahip gerçek kişiler ile gümrük ve dış ticaret işlemlerinde temsil yetkisini haiz çalışanlar için imzalı beyan formu.)

Borcu yoktur belgeleri. ( Vergi borcu olmadığını gösterir yazı. SGK prim borcu olmadığını gösterir yazı.)

Mali durumunu gösteren YMM Raporu

Avrupa Akreditasyon Birliğinin karşılıklı tanıma anlaşmalarına imza atmış akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmiş uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca düzenlenecek ve akreditasyon kurumunun markasını taşıyan, geçerli ISO 9001 ve ISO 27001 sertifikalarının aslı veya düzenleyen kuruluş tarafından onaylı örneği

YYS Başvurusunda ISO Belgeleri Hangi Özellikte Olmalıdır?

Başvuru sahibince başvuruya eklenecek ISO 9001 ve ISO 27001 Sertifikaları;Avrupa Akreditasyon Birliğinin karşılıklı tanıma anlaşmalarına imza atmış akreditasyon kurumları (örneğin Türkiye’de Türk Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edilmiş uygunluk değerlendirme kuruluşlarınca düzenlenmiş olmalıdır.

Akreditasyon kurumunun markasını taşımalıdır.

Güncel olmalıdır. ( En son revize edilen standart serisine göre düzenlenmiş olmalıdır.)

ISO 9001 sertifikası, başvuru sahibinin dış ticaret, gümrükleme, yönetim ve idari organizasyon faaliyetleri ile bu faaliyetlerle ilişkili işlemlerini ve bunlara bağlı üretim ve hizmet sunumlarını kapsamalıdır.

ISO 27001 sertifikası; ithalat, ihracat, transit, gümrükleme gibi gümrük ve dış ticaret işlemlerini ve bu işlemlere ilişkin lojistik, depolama, muhasebe, finans ve bilgi işlem gibi faaliyetlerinin elektronik bilgi varlıkları ile bu varlıkları korumak amacıyla kullandığı bilişim güvenliğini kapsamalıdır.

En son revize edilen standart serisine göre düzenlenmiş olmalıdır.

YYS Başvuruları Nereye ve Nasıl Yapılır?

Başvuru, başvuru formu doldurularak aranan belgelerle birlikte, başvuru sahibinin ticaret sicili kaydı uyarınca bağlı bulunduğu ile göre Orta Anadolu GTBM, Ege GTBM, GAP GTBM ve Doğu Karadeniz GTBM müdürlüklerine yapılır.