İHRACAT REJİMİ GENEL UYGULAMASI
İHRACAT REJİMİ GENEL UYGULAMASI
İHRACAT REJİMİ İŞLEYİŞİ
Değişen ve gelişen dünyaya entegrasyon sürecinde makro ve mikro ölçekte alınan kararların mevcut durum ve ötesinin sağlıklı analizleri sonucu olumlu geri dönüşler yakalanacaktır. Firmalar gün geçtikçe rekabet üstünlüğünü koruyabilmek için çok yönlü bir uğraş vermeye başlamışlardır.Bu uğraşlar tüm dünyada bulunan dağınık ham madde kaynaklarını uluslararası ticarete yönlendirmiş ve dış ticaret bu sayede gelişmiştir.Batı ile doğunun birbirine uzak olması eşyaların ülkesellik gereği daha az maliyetli bölgelerde üretilmek istenilmesi ihracat ve ithalatı kaçınılmaz noktaya getirmiştir.Bu sayede ürün yaşam sürelerinin kısalması, tüketici tercihlerinin hızla değişebilmesi, küreselleşen firmaların rekabet ağı genişliği ve üstünlüğü elde tutma çabası, teknoloji destekli uygulamaların hızla çoğalması gibi rekabeti zorlayıcı unsurlar da çoğalmaktadır. Dolayısıyla yurtdışı pazarlara girmek her geçen gün daha çok zorlaşmakla birlikte, dış pazarlara giren firmaların tutundurma çabaları da gitgide zorlaşmaktadır. Bu nedenle gelenekçi anlayıştan uzak aynı zamanda gerçekçilikten uzaklaşmadan, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini, rekabet gücünü arttırarak, ürün ve üretim kapasitelerinin geliştirilmesini destekleyerek bulunduğu konumu güçlendirme çalışmaları gerçekleştirmelidir.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet ekonomisinin 1980 yılında 24 Ocak Kararlarıyla dışa açık ekonomi haline gelmesiyle, İhracata Yönelik Sanayileşme Stratejisi Türk ekonomisi açısından büyük önem arz etmeye başlamıştır. Artık işletmeler açısından uluslararası pazarda üstünlük sağlayabileceği sektörlerde ihracat performanslarını arttırmaya yönelik bir çalışma gerçekleştirmek kaçınılmaz hale gelmiştir. Küreselleşen dünya ekonomisinde ekonomik kalkınmaya tesir edecek en önemli faktörlerden biri de artık yüksek teknolojili (katma değeri yüksek) ürünlerin üretilmesi ve ihracatının gerçekleşmesi olmuştur. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin de katma değeri yüksek ürünlerin ihracat faktörlerinin gelişmesi ihracat performansını da olumlu yönde etkiyecektir. Günümüze değin ihracatı arttırmak amaçlı firmaların pek çok girişimi olmuş, şüphesiz ki bundan sonra da olmaya devam edecektir.
Bizim burada ele alacağımız konu ihracat rejimin daha aktif ve avantajlı durumlarını anlatacağız.İhracat kısaca Harici Memleketlere dış satım diye adlandırabiliriz.İhracatın şekilleri kendisi arasında,Yeniden ihracat, Konsinye ihracat, Kayda bağlı ihracat,Transit Ticaret,Geçici ihracat,Bedelsiz ihracat olarak sıralayabiliriz.İhracat rejim kararında olduğu gibi Genel amacı İhracat Rejimi Kararı çerçevesinde, ihracatın ülke ekonomisi yararına düzenlenmesini, desteklenmesini ve artırılmasını sağlamaktır.
İhracat Rejimi İşleyişi
İhracat işlemleri için ilk önce Tüzel veya Gerçek kişilerin ilgili ihracatçılar Birliğine üye olması gerekmektedir. Gümrük işlemlerinizi elektronik olarak yapabilmek için firmanızı ve hizmetinden faydalanıyorsanız gümrük müşavirliği firmasının bilgilerini Bakanlık web sayfasından BİLGE kullanıcı kodu ve şifresinizi kullanarak giriş yapabileceğiniz Yükümlü Kayıt Takip Sistemine kaydetmeniz gerekmektedir.
İhracatta Diğer Kurum Kontrolleri
İhraç edeceğiniz ürünün ihracatı ulusal mevzuat gereği herhangi bir kurumdan ön izin veya uygunluk yazısı alınması şartına bağlı ise bunları gümrük işlemlerinden önce temin etmeniz size zaman ve para tasarrufu sağlayacaktır. Bu kurumlardan birçoğunun düzenlediği ihraç izni ve uygunluk yazıları Tek Pencere Sistemi (TPS) adı verilen elektronik sistem üzerinden işlem görmekte olup bu sistem üzerinden yapılan işlemlerde izin ya da uygunluk belgelerinin kağıt ortamında gümrük beyannamesine eklenmesine gerek bulunmamaktadır.
Gümrük Beyannamesi Tescili
Yükümlü Kayıt Takip Sistemine kaydı yapılan firmanın ve sevk irsaliyesi ve ihracat faturası ile beraber eşyanın Beyan edileceği gümrük idaresine sunulması (Eşyanın Gümrüklü sahaya girmesi ) Sunulan eşyanın Vgm kayıtları alınarak İhraç edeceğiniz eşyanın gümrük beyannamesi ile gümrük müdürlüğüne beyan edilmesi gerekmektedir. Bunun için BİLGE adı verilen bir yazılım kullanılmakta olup gümrük beyannamesini gümrük müdürlüklerindeki veri giriş salonlarından ya da EDI yazılımı ile ofisinizden elektronik olarak doldurabilir. Tüm bilgileri girilen gümrük beyannamesinin gümrük müdürlüğünce işleme konmasından önce üyesi olduğunuz İhracatçı Birliğine (Elektronik ortamda) onaylatılması gerekmektedir.
Gümrük Beyannamesi Muayene Aşaması
Muayene işlemi, gümrük beyannamesi ile eki belgelerin ve gerek görüldüğü takdirde eşyanın gümrük personelince kontrol edilmesidir. İhracatçı Birliğine onaylattığınız gümrük beyannamesini tescil ettiğiniz anda muayeneyi gerçekleştirecek gümrük personeli ve muayenin türü sistem tarafından otomatik olarak belirlenir.
|
Kırmızı Hat: Eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunun ve birbirleriyle uygunluğunun kontrolü ile birlikte fiziki olarak da kontrolü yapılır.
|
|
Sarı Hat: Fiziki muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve ve eklerinin doğruluğunun ve birbirleriyle uygunluğu kontrol edilir.
|
|
Mavi Hat: Eşyaya ilişkin beyanname ve eki belgelerin kontrolü daha sonra gerçekleştirilmek üzere gümrük işlemleri sırasında kontrolü yapılmaz
|
|
Yeşil Hat: Eşya belge kontrolüne veya fiziki muayeneye tabi tutulmaz. |
İhracat Beyannamesinde Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu Önemi
İhracat Rejim kararı ek’li karar listelerinde İhracat Gümrük vergi oranları Uluslararası anlaşmalara göre geçici bir şekilde askıya alınmıştır. İhracat Rejim ile ilgili çıkış hükmünde herhangi bir vergi oranı olmamakla beraber ihracatta fonlar dışında vergiler yok diyebiliriz.İhracat beyannamesinde Gtip kodunun doğru belirtilmemesi halinde ödenecek olan Devlet Destekleri ve Katma değer vergisi iade yapılamayacaktır.Gtip kodunun Doğru yazılması durumunda Tarım ürünlerinde ihracat iadeleri Gümrük ihracat beyannamelerine göre yapılmaktadır.Gümrük beyannamesinin Dahilde işleme rejiminde yanlış Gtip kodu yazılması halinde verilen taahhütler yerine getirilmemiş ve teminatların riske düşmesine neden olacaktır.
İhracatta oluşan Destekleme Fiyat İstikrar Fonu dediğimiz Her türlü Naturel İç Fındık ve Derilerde Gümrük beyannamesi tescili öncesinde İhracatçılar Birliği Oluşan hesaba ücret yatırıldıktan sonra İhracat beyannamesi açılabilmektedir. Bu fonda oluşan gelirler aktarılan hesaplarda İhracatçı firmalara ihracatta sübvansiyon denilen belirli firmalara destek olarak verilmektedir.
İthal edilmiş eşyanın yeniden 1040 rejimlerin ihracatında Damga vergisi doğmaktadır. Bedelsiz İhracatlarda Damga Vergisi Doğmaktadır. Fuar Kapsamı 2300 rejimlerde damga vergisi doğmaktadır.Kısacası Damga vergisi 2100, 2300, 2340 ve 8100 rejim kodu ile işlem gören beyannamelerin damga vergisi tahsil edilmesi gerekmektedir.
Dahilde işleme rejimi kapsamında telafi edici vergi dediğimiz İthal anında alınmayan fakat ihracat aşamasında tahakkuk ettirilen verginin ihracat beyannamesi kapsamı eşyanın Ülkeyi terk etmeden önce ödenmesi gerekmektedir.Eşyanın ihracatı yapılsa dahi ödenmeyen Tev için Türkiye'nin taraf olduğu anlaşma hükümlerine göre dahilde işleme rejimi altında elde edilen Türk menşeli eşyanın anlaşmalara taraf ülkelere ithalinde, tercihli tarife uygulamasından yararlanmasının, bunların bünyelerine giren serbest dolaşımda olmayan eşyanın ithalat vergilerinin ödenmesi ve buna ilişkin belgelerin onaylanması koşuluna bağlı olması halinde, ithalata ilişkin bir gümrük yükümlülüğü doğar. Ancak, geri ödeme sisteminden yararlanan eşya için bu fıkra uyarınca gümrük yükümlüğü doğmaz ve bu durumda ödenmiş ithalat vergileri geri verilmez.
Bu halde gümrük yükümlülüğü, söz konusu eşyanın ihracına ilişkin gümrük beyannamesinin gümrük idaresi tarafından tescil edildiği tarihte başlar.
Dâhilde işleme rejimine tabi tutulan serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin ithalat vergileri, ihracata ilişkin beyannamenin tescili tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına göre hesaplanır. Ancak, izin kapsamında önceden ihracat işleminden sonra ithalat yapılması durumunda, bu vergi önceden ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin tescil tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına göre hesaplanarak, önceden ihracata tekabül eden ithalatın yapılması esnasında ödenir. Yukarıdaki durumlara aykırı hareket edilmesi doğan gümrük yükümlülüğü kapsamında ödenmesi gereken ithalat vergilerinin ihracat beyannamesi konusu eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıktığı tarihe kadar ödenmesi zorunludur. Bu tarihten sonra ödenen ithalat vergileri için ayrıca bu tarih itibarıyla 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesi hükümlerine göre tespit edilen gecikme zammı uygulanır.
Burada bilinmesi gereken durum İhracatın, A.TR dolaşım belgesi eşliğinde Avrupa Topluluğuna üye ülkelere veya menşe ispat belgeleri eşliğinde Avrupa Topluluğuna üye ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonuna taraf ülkelere, Pan-Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyonuna taraf ülkelere veya Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmış bir ülkeye yapılması halinde, bu Tebliğin 33 üncü maddesi hükmü çerçevesinde varsa telafi edici vergi tahsil edilir.
İhracatta Avrupa ve Efta veya Paamk Ülkelerine A.tr Eur.1 Eur.med belge düzenlenmek istenmiyorsa varış ülkesinde vergileme kuralı (Destinasyon Kuralı) benimseniyorsa Telafi edici vergisi tahakkuk ettirilmez.
İhracat Rejimi Aşamaları
1. Satış yapılması: Eşya Yurt Dışına satışı hazırlanır
2.Eşyanın Uygunluğu Diğer Kurumlar tarafından yapılarak ön izin belgeleri alınır(Tarım il, Veterinerlik, Tareks Uygulamaları)
3. Ödeme Şekli Anlaşması yapılır(Vadeli, Peşin, Mal Mukabili)
4. Eşyanın Yüklemesi Yapılmadan önce Tüm rizikolar kontrol edilir
5. Eşya Öncelikle Gümrüklü Sahaya Sunulur(Eşyanın Gümrüklü sahaya girişi yapılır)
6.Vgm Kontrolleri yapılır
7. İhracat Gümrük Beyannamesi açılır
8.Hat Kriterine göre muayene işlemleri tamamlanır
9.Eşyanın ihracatında Ödenmesi gereken vergi varsa ödemesi yapılır
10.Eşya Dfif veya Tarım ürünü ise beyanname açılmadan önce Birliği Fon ödemesi yapılır
11.Gümrük Beyannamesi muayene memurunca kapatılır
12.Gümrük Beyannamesi ile eşyalar özet beyana bağlanarak çıkışa yönlendirilir.
13.Eşyaların Türkiyeden fiziki ihracı gerçekleştirilir
14.Gümrük beyannamesinin Vedop sisteminden kapanma tarihi kontrol edilir
15.Tüm ihracat vesaikleri ile beraber İlgili vergi dairesine başvuru yapılır işlemler tamamlanır
İhracat Rejim Beyanından Önce Ürün Güvenliği Denetimi Kontrolleri
Ticari kalite denetimlerine ilişkin başvuru, denetim ve bildirimlere ilişkin işlemler TAREKS üzerinden yapılır. İhracatta denetim, TAREKS'te belirlenen denetim tarihi ve saatinden itibaren en geç yirmi dört saat içerisinde depo, antrepo, liman veya işleme yerinden denetlemeye en elverişli olanında yapılır. Nakil vasıtası üzerinde denetim yapılmaz.
Üretim yerinden ihracat merkezlerine gelen ürünlerin, denetim yapmaya elverişli ve olumsuz dış etkenlerden etkilenmeyecek bir depoya indirilmiş ve uygun olarak işlenip, etiket ve işaretlemelerinin yapılmış olması halinde denetimi gerçekleştirilir.
Fiili denetim sonucunda ürünün ilgili teknik düzenlemelere uygun olduğunun belirlenmesi durumunda, TAREKS referans numarası oluşturulur.
Risk analizi sonucunda fiili denetime tâbi tutulmasına gerek görülmeyen ürünlerin ihraç edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur.
Tarım Ürünleri İhracatında Geri ödemeye Tabi ürünler
Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu ödenekleri çerçevesinde karşılanmak üzere; aşağıdaki tabloda yer alan ürünlerin ihracatında, yine tabloda belirtilen ihracat iade miktarları, azami ödeme oranları ve miktar barajları dikkate alınarak, ihracat iadesi yardımı sağlanır. İhracatçı firmalar adına doğan hak edişler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde ihracatçı adına açılacak hesaptan, anılan Banka kanalıyla mahsup yoluyla karşılanır.İmalatçı firmalar, kendi dış ticaret şirketleri ya da şirketlerinin de yer aldığı aynı kuruluş bünyesindeki bir dış ticaret firması kanalıyla ihracatı gerçekleştirmeleri ve dış ticaret firmalarının hak edişlerini imalatçı firmalarına devretmeleri durumunda teşvikten faydalanabilirler. İhracatçı firmalar hak edişlerini ürünü satın aldıkları imalatçı veya üretici firmalara devredebilirler.
Sektörel Dış Ticaret Şirketlerinin (SDŞ) ortakları, SDŞ kanalıyla ihracatı gerçekleştirmeleri ve SDŞ tarafından hak edişlerin ortaklarına devredilmesi durumunda teşvikten faydalanabilirler.
İhracatçı firmalar; hak edişlerinin en fazla % 85’lik kısmını, ihraç ettikleri ürünü satın aldıkları veya söz konusu ürünün ihraç edilebilmesi amacıyla gerçekleştirilen faaliyetler kapsamında mal ve hizmet satın aldıkları firmalara İhracat Mevzuatına göre belirtilen giderlerin mahsubunda kullanılmak üzere devredebilirler. Hak ediş devri yapılan firmalar da, belirtilen giderlerin mahsubunda kullanılmak üzere, söz konusu hak edişleri üçüncü kişilere devredebilirler.
İHRACATTA DİĞER DEVLET DESTEKLERİ
Fuar Desteği
Yurt dışındaki fuarlara katılmak isterseniz fakat bu durumlar için büyük harcamalarınız oluyorsa Ticaret Bakanlığına başvuru yaparak fuar desteğinden yararlanabilirsiniz.
Her fuar için Bakanlıkça belirlenen bir metrekare bedeli üzerinden hesaplanan tutarı geri alabilirsin. Bakanlıkça belirlenen metrekare bedelinin içinde ulaşım ve nakliye ücretleri de mevcuttur.
Yeşil Pasaport Desteği
İhracat yaparken vize almakla, bürokratik işlemelerle uğraşmak istemiyor ve zaman kaybetmek istemiyorsanız Son 3 yılda ortalama 500 bin ABD Doları ihracat yapan firmalara yeşil pasaport desteği verilmektedir.
Yeşil Pasaport Desteği ile elde edilen kazanımlar
Yeşil pasaportunla dünyanın dört bir yanına vizesiz seyahat edip ihracat yolculuğunu kolaylaştırırsın. İhracat miktarına göre firmandaki beş kişiye kadar yeşil pasaport alabilirsiniz.
Ofis Mağaza Depo Kiralama Desteği
Bulunduğunuz sektör itibariyle mağaza ve tanıtım ofisi sizler için önemli ise Ticaret Bakanlığına başvuru yapılarak bu desteklerden faydalanabilirsiniz.
Yurt dışında müşteriye ulaşmak için tuttuğun yerlerin kirasını Ticaret Bakanlığı tarafından ödenir. Dünyanın herhangi bir yerinde kiraladığın ofis, mağaza, showroom, depo veya reyonunun kira giderlerinin önemli bir kısmı Ticaret Bakanlığı tarafından karşılanır.
Yurt Dışında Şirket Satın Alma Desteği
Yurt dışında bir şirketi satın almak isterseniz Yurt dışında satın almak istediğin şirketin değerini doğru belirlemek için şirketin finansal ve hukuki durumu ile ilgili alacağın danışmanlık giderlerine Ticaret Bakanlığı tarafından destek olunmaktadır.Üstelik, satın alacağınız şirketin ileri teknolojiye sahip olması durumunda, mali ve hukuki danışmanlık giderlerinin yanında, kredi faiz masraflarına destek olunmaktadır.
Türkiye Ticaret Merkezleri
Yurt dışında ofis ve depo açmak istiyorsanız ve bu durumun ciddi iş gücü, zaman yönetimi ve meblağlara ihtiyacınız olacaktır.Dış ticaret ile uğraşan şirketler için kurulan Türkiye Ticaret Merkezleri’nde ofis ve depo verilmekte ve danışmanlık hizmeti sunulmaktadır.
Reklam Desteği
Yurt dışında ürünlerinizin reklamını yaparak ihracat miktarını ve marka bilinirliğini artırmak istiyorsanız Ticaret Bakanlığı bu alanda sizlere desteklemektedir. Türkiye’de üretilen ürününü ihraç etmek istediğiniz ülkede tanıtmaya yönelik yapacağın harcamaları karşılanır.
Şirketler ve İşbirliği Kuruluşlarının veya organik bağının bulunduğu yurt dışı şirketi veya şubelerince Türkiye’de üretilen ürünlerle ilgili olarak yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilen reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine ilişkin giderleri 4 yıl desteklenir.
Şirketlerin yurt içi marka tescil belgesine sahip oldukları markalarının yurt dışında tescili ve korunmasına ilişkin giderleri, % 50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 ABD Dolar’ına kadar desteklenir.
Marka Tescil Desteği
Türkiye’de tescilli bir markanız varsa ve bunu yurt dışında da tescil ettirmek istiyorsanız Ticaret Bakanlığı firmaları bu alanda desteklemektedir.
Tescil masraflarının bir kısmı Ticaret Bakanlığı tarafından karşılanmak suretiyle ödeme yapılmaktadır. Yurt dışı marka tescili konusunda 4 yıl boyunca destek alınabilir.
Markanız için yurt dışında tescil ettirmek üzere gerçekleştirdiğiniz her bir harcamanın %50’sini destek olarak alınabilir.
Rapor Desteği
Belirli bir pazar ya da sektör hakkında ayrıntılı bilgilere ihtiyacınız var ise Yetkin danışmanlar bu konularda sizler için rapor hazırlayabilir. Müşterin ve pazarın hakkında yapacağın rapor harcamaları bu harcamalarının %60’ını, 200 bin dolara kadar karşılanır Üstelik bu 200 bin dolarlık bütçe her yıl yenilenir.
Yurt İçi Fuar Desteği
Ülkemizdeki sektörel ve uluslararası nitelikteki fuarlara katılmak ama bunun için büyük harcamalar yapmak istemeyen firmalara özel yurt içi fuar desteği verilmektedir.
-Bu desteği Bakanlığın destek kapsamına alınan Türkiye’deki fuarlar için kullanabilir
-Destek kapsamına alınan her fuar için yer kirası ve stand masraflarının yarısını geri alınabilir
-Fuar başına 38.000 TL’ye kadar destek verilmektedir.
Pazara Giriş Belgeleri Desteği
İhracat yaparken almak zorunda olduğun veya ihracat yaparken sana bir avantaj sağlayacak olan belgelerin hazırlanması için harcama yapacaksın. Standartlara, can güvenliğine ve kalitene ilişkin belgelerinin yanı sıra test ve analiz raporları ile tarım analizleri için yapacağın harcamalarda destek verilmektedir.Müşterilerinin talep ettiği ve satışı gerçekleştirmek için zorunlu olan; kalite/can/mal güvenliğine ilişkin belgeleri almaya yönelik giderlerle test/analiz raporlarının giderleri desteklenir.Harcamalarınızın %50’sini, yılda 250.000 ABD Dolarına kadar karşılanır
UR-GE Desteği
Eğitim ve danışmanlık hizmeti almanı hem de katılacağın heyetlerde potansiyel müşterilerinle ilişki kurmanı sağlayacak bir projenin parçası olmak isterseniz UR-GE projelerinin faaliyet masraflarının%75’ini karşılanır.Üyesi olduğun işbirliği kuruluşlarının senin ve aynı değer zincirinde yer alan senin gibi firmaların ihracatını artırmak için yürüteceği bir projede yer alabilir, 3 yıl sürecince farklı faaliyetlere katılabilirsin ve masraflarının %75'i Ticaret Bakanlığı tarafından karşılanır.
Örneğin,
-Hazır giyim sektörü UR-GE Projesinde medikal& spor çorabı üretim teknikleri danışmanlığı,
-İklimlendirme Sektörü UR-GE Projesi kapsamında soğutma komponentleri yük hesaplama eğitimi,
-Otomotiv Yan Sanayi Sektörü UR-GE Projesinde yalın üretim teknikleri danışmanlığı,
-Yaş Meyve ve Sebze Sektörü UR-GE Projesinde Domateste kalıntı sorunu danışmanlığı vb.
Turquality ve Marka Desteği
Belirli bir seviyeye gelmiş bulunan ve Madrid Protokolüne taraf ülkelerden birinde tescilli markanla yurt dışına açılmak, isterseniz Turquality ve marka destek programları sizleri desteklemektedir.Marka destek programı ya da Turquality destek programına girmeye hak kazanırsan aşağıdaki faaliyetlerin tamamı için destek alınabilir.Firmanıza özel olarak hazırlanacak bir Gelişim Yol Haritası/Stratejik İş Planı için katlanman gereken maliyetin %50’sini devlet tarafından karşılanır ve bu yol haritasının hayata geçirilmesi yapılır
Yönetici Geliştirme Programı kapsamında Türkiye’nin önde gelen üniversitelerinde markalaşma odaklı eğitim alabilir Ayrıca Turquality destek programına kabul edilirseniz Turquality logosunu ürünlerinde kullanabilir
İHRACAT MEVZUATI PRATİK BİLGİLER
İhracat rejimi, serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir.
Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilecek eşya, ilgili gümrük idarelerine gümrük beyannamesi ile beyan edilir.
Elektronik ortamda olanlar da dahil, mektuplar, kartpostallar ve basılmış metinler ile yolcunun kişisel bagajı kapsamındaki eşya için gümrük beyannamesi aranmaz.
İhracat veya yeniden ihracat amacıyla geçici depolama yerlerine konulması talep edilen eşya, buralarda bir ay kalabilir.Sözü edilen eşya ile ilgili olarak beyanname tescil edilip edilmediğine bakılmaksızın bu süre içinde ek süre talebinde bulunulması halinde, gümrük müdürlüklerince en çok üç aya kadar ek süre verilebilir.
Eşyanın ihracatında ticaret politikası önlemleri uygulanması gerekiyorsa, bu tür önlemler, serbest bölgedeki serbest dolaşımda bulunan eşya Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edildiğinde uygulanır.
Türkiye Gümrük Bölgesinin başka bir yerinden serbest bölgelere ihracat beyannamesi kapsamında gönderilen eşyanın, serbest dolaşımda bulunup bulunmadığının tespiti amacıyla bölgeye giriş aşamasında,düzenlenir.
Kesin ihracı yapıldıktan sonra geri gelen eşyanın ispatı İhraç edilen eşyanın;Gönderildiği ülkede yürürlükte olan mevzuat nedeniyle serbest dolaşıma girememesi veya kullanıma arz edilmemesi, Kusurlu olması veya sözleşme hükümlerine uygun olmaması nedenleriyle alıcısı tarafından kabul edilmemesi,İhracatçının elinde olmayan sebeplerle amaçlanan kullanıma girememesi,nedenleriyle geri gelmesi halinde, durumun Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki alıcıdan veya Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki yetkili kurumlardan alınacak belgelerle gümrük idaresine ispatı gerekir.
İhraç edildikten sonra geri gelen eşyanın gümrük vergilerinden muaf olarak serbest dolaşıma girebilmesi için ihracat nedeniyle yararlanılan hak ve menfaat varsa bunların iade edildiğini gösteren belgenin beyannameye eklenmesi gerekir.
İhracat nedeniyle katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi iadesinden veya istisnasından yararlanan eşyanın katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi tahsil edilir.
Geçici ihracat eşyasının, tabi olduğu mevzuat hükümleri uyarınca ilgili kurumunca veya gümrük idaresince verilen süre ile varsa verilen ek sürelerin veya gümrük idaresince verilen böyle bir süre yoksa Kanunun 168 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen üç yıllık süre ile varsa verilen ek sürelerin bitiminden önce, geçici ihracatın kesin ihracata dönüştürülmek istenmesi halinde, kesin ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin düzenlenmesi ve ihracat rejimine ilişkin tüm mevzuat hükümlerine uyulmuş olması kaydıyla geçici ihracata konu eşyanın kati ihracata dönüştürülmesine izin verilerek ilgili rejim sonlandırılır.
İhracat rejiminde eksik beyanın tamamlanması Gümrük idareleri tarafından eksik beyan kabul edildiğinde eksik olan bilgi veya belgelerin tamamlanması için beyan sahibine tanınan süre, beyannamenin tescil tarihinden itibaren bir ayı geçemez. Gerekli görülen durumlarda bu süre uzatılabilir. Bu şekilde verilecek ek süre üç ayı geçemez.
İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil-Terkin Uygulaması Söz konusu malların, ihracatçıya teslim tarihini takip eden ay başından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde, tecil edilen vergi terkin olunur.
İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil-Terkin Uygulaması İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün içinde başvuran ihracatçılara üç aya kadar ek süre verilebilir.
İhraç edilmek şartıyla ihracatçılara teslim edilen mallara ait özel tüketim vergisi,mükelleflerce ihracatçılardan tahsil edilmemesi şartıyla, bu mükelleflerin talebi üzerine vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur. Söz konusu malların ihracatçıya teslim tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde ihraç edilmesi halinde tecil edilen vergi terkin olunur. İhracatın yukarıdaki şartlara uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde,tecil olunan vergi vade tarihinden itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesine göre belirlenen gecikme zammı ile birlikte tahsil olunur. Ancak, ihraç edilmek şartıyla teslim edilen malların 213 sayılı Vergi Usul Kanununda belirtilen mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilememesi halinde, tecil edilen vergi, tecil edildiği tarihten itibaren 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile birlikte tahsil edilir.
İhracatın mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle üç ay içinde gerçekleştirilememesi halinde, en geç üç aylık sürenin dolduğu tarihten itibaren onbeş gün içinde başvuran ihracatçılara, Maliye Bakanlığınca veya Bakanlığın uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç aya kadar ek süre verilebilir.
İhracat Gümrük Rejim Kodları Unutulmaması gereken bilgi 1 ila 3 kodları ihracat rejimi ile ilgilidir. İthalatta ise 4 ila 9 arası rejimler devreye girmektedir
|
Kod |
Açıklaması |
|
1000 |
Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın kesin ihracatı |
|
1021 |
Hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihraç edilen eşyanın kesin ihracatı |
|
1023 |
İhraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihraç edilen eşyanın kesin ihracatı |
|
1040 |
Muafiyete tabi olmadan serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın kesin ihracatı |
|
1042 |
Muafiyete tabi olarak serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın kesin ihracatı |
|
1072 |
Antrepoya alınan serbest dolaşımda bulunan eşyanın kesin ihracatı |
|
1091 |
Gümrük kontrolü altında işleme rejimine tabi tutulan eşyanın kesin ihracatı |
|
2100 |
Serbest dolaşımda bulunan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2123 |
İhraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihraç edilen eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2141 |
Dahilde işleme rejimi geri ödeme sistemi çerçevesinde serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2151 |
Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2152 |
51 no.lu kodda belirtilenin dışında dahilde işleme rejimine tabi eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2153 |
Geçici ithalat rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2172 |
Antrepoya alınan serbest dolaşımda bulunan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2191 |
Gümrük kontrolü altında işleme rejimine tabi tutulan eşyanın hariçte işleme rejimi kapsamında geçici ihracatı |
|
2300 |
Daha önce bir rejime tabi tutulmamış eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2340 |
Muafiyete tabi olmadan serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2341 |
Dahilde işleme rejimi geri ödeme sistemi çerçevesinde serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2342 |
Muafiyete tabi olarak serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2351 |
Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2352 |
51 no.lu kodda belirtilenin dışında dahilde işleme rejimine tabi tutulan eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2353 |
Geçici ithalat rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın ihraç edildiği şekli ile geri gelmek üzere geçici ihracatı |
|
2600 |
ATA Karnesi kapsamında eşyanın geçici ihracatı |
|
3141 |
Dahilde işleme rejimi geri ödeme sistemi kapsamında serbest dolaşım ile eş zamanlı yurtiçi kullanıma giren eşyanın yeniden ihracatı |
|
3151 |
Dahilde işleme rejimi şartlı muafiyet sistemine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı |
|
3152 |
51 no.lu kodda belirtilenin dışında dahilde işleme rejimine tabi tutulan eşyanın yeniden ihracatı |
|
3153 |
Geçici ithalat rejimi kapsamında ithal edilen eşyanın yeniden ihracatı |
|
3158 |
ATA Karnesi kapsamında geçici ithal edilen eşyanın yeniden ihracatı |
|
3171 |
Gümrük idaresince eşya konulmasına izin verilen yerler dahil olmak üzere gümrük antrepo rejimine tabi tutulan serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın yeniden ihracatı |